Urząd Gminy Czernikowo

Cmentarze

Cmentarz w Czernikowie

Cmentarz grzebalny w Czernikowie założono przy drodze do Jackowa, poza ówczesną zabudową wsi. Był to początkowo nieduży cmentarz, rozplanowany na rzucie kwadratu. Cmentarz w tych granicach nie przetrwał długo. Pierwsza regulacja miała miejsce już na początku XX wieku. Otoczono go nowym, trwalszym ogrodzeniem metalowym, wstawiono murowaną bramę z dwiema furtkami po bokach. Środka cmentarza został przesunięty w miejsce krzyżowania się alei. Tam też stanął krzyż centralny. Dziś jest to najstarsza część cmentarza. Późniejsze regulacje przyniosły dodatkowe grunty na północ. W tej części znajduje się kilkanaście mogił z kutymi artystycznie, kowalskiej roboty krzyżami z początku XX wieku. Wszystkie te monumenty centralne stanowią bardzo cenny zapis tożsamościowy.

Cmentarz w Mazowszu

Cmentarz ten założono w drugiej połowie XIX wieku poza zwartą zabudową wsi, w odległości około 350 m od kościoła parafialnego. Usytuowano go w terenie równinnym, o lekkim skłonie w osi północno-zachodniej. Pierwotnie niewielkich rozmiarów rozplanowany był na rzucie prostokąta zbliżonego do kwadratu. Aleja wytyczna na osi centralnej dzieliła go na dwie kwatery.Pierwsza regulacja nastąpiła po 1918 r. Przyłączono wówczas do północy obszar podobnej powierzchni co stary cmentarz, zwiększając ją do około 0,8 ha. W narożniku północno-wschodniej kwatery, w pobliżu krzyżowania się obydwu alei Lissowscy wystawili kaplicę cmentarną z kryptą rodzinną. Po tej regulacji zastąpiono też stare drewniane ogrodzenie parkanem metalowym. Podczas współcześnie dokonanej regulacji przyłączony został teren od wschodu, z prawego boku. W obrębie cmentarza znajdują się stare, interesujące architektonicznie nagrobki. Szczególnie cenna wydaje się być, odlewana w bronzie, płaskorzeźba św. Oracza, umieszczona na monumentalnym grobowcu Wiktora Dmochowskiego, właściciela majętności w Niedźwiedziu. Zachowało się bardzo dużo mogił z metalowymi, ażurowymi i drewnianymi, ozdobnie wyrzynanymi krzyżami sprzed 1939 roku.

Cmentarz w Makowiskach

Jest najlepiej zachowanym cmentarzem ewangelickim. Założyli go protestanccy osadnicy w pocz. XVIII w. Rozplanowany został na rzucie prostokąta z wejściem od wschodu. Pochówki na cmentarzu są orientowane. Cmentarz wypełniony jest mogiłami, tumbami, stelami, metalowymi obejściami grobów, żeliwnymi krzyżami i rumowiskiem płyt.

Cmentarz w Wilczych Kątach

Założony został w drugiej połowie XVIII wieku. Usytuowany jest na wzgórzu, dzisiaj wtopiony w linię lasu. Od południowego zachodu wznosi się przy cmentarzu metalowa konstrukcja dzwonnicy. W pobliżu niej stoi stary budynek szkoły. Rozplanowany na rzucie prostokąta. Zachowały się liczne mogiły, obejścia grobów, tumby i rumowiska. W pobliżu drewnianego krzyża cmentarnego, stojącego w miejscu centralnym cmentarza, znajduje się czynna kwatera rodziny Feldt.

Cmentarz w Włęczu

Założyli go w obecnym miejscu około połowy XVII wieku prawdopodobnie menonici. Usytuowany jest z prawej strony drogi wiodącej do wsi z Osieka nad Wisłą. Najstarsza część cmentarza znajduje się pośrodku, na wysuniętym od wschodu cyplowatym wzniesieniu. Wejście na cmentarz znajdowało się niegdyś od wschodu, na osi wzgórka. Stoi tam jeszcze dzisiaj dzwonnica cmentarna.

Cmentarz w Liciszewach

Cmentarz w Liciszewach znajduje się na wzniesieniu nad Jeziorem Liciszewskim, powstał na planie prostokąta. Krótszymi bokami sąsiaduje z drogą i brzegiem jeziora. Na granicy cmentarza znajdują się nasadzenia z lip i kasztanowców, a wewnątrz aleja lipowa. Południowa strona cmentarza- położona nieco wyżej, jest zarośnięta jest całkowicie przez samosiewy bzu. Jest to starsza część, gdzie znajdują się pozostałości XIX wiecznego grobowca rodzinnego, trzyosobowy nagrobek dziecięcy (lastrykowy, późniejszy) z datami śmierci od 1987 do 1908 r. Powierzchnia cmentarza wynosi około 0,45 ha. W odległości 200-300 metrów od cmentarza znajdowała się szkoła z żelazna dzwonnicą. W chwili obecnej pozostała dzwonnica bez dzwonu.