Festiwal Kultury Słowiańskiej w Czernikowie
4 czerwca 2022 na boisku szkolnym w Czernikowie odbył się Festiwal Kultury Słowiańskiej, który został zorganizowany przez Gminną Bibliotekę Publiczną w Czernikowie przy współpracy z Fundacja Brama Epok.
Historia Słowian, choć owiana wieloma tajemnicami, które często są przyczyną wielu sporów, jest naprawdę ciekawa. Zainteresowanie kulturą słowiańską od kilku lat zauważalnie wzrasta. W dobie rozwoju technologicznego i coraz większego podobieństwa wszystkich europejskich krajów, poszukujemy własnych korzeni, cech szczególnych i tego, co nas wyróżnia.
W trakcie Festiwalu staraliśmy się przybliżyć dawne tradycje i zwyczaje Słowian. Z Fundacją Brama Epok przenieśliśmy się do słowiańskiej osady aby uczestniczyć w licznych warsztatach, turnieju łuczniczym i podglądać codzienne życie naszych przodków. Dzieci tworzyły m.in. słowiańskie laleczki – motanki. Jest to nie tylko ciekawa, wielowiekowa tradycja, ale także doskonała lekcja kreatywności i pokazania, że czasami nie są potrzebne drogie zabawki - wystarczy kilka skrawków materiału i wyobraźnia.Słowiański skryba uczył pisania na tabliczkach i papierze czerpanym. W Osadzie Czernikowskiej swój warsztat rzemieślniczy miał garncarz, zielarka, grupa wczesnośredniowieczna Gungnir z krajkami, plecionkarka oraz dawny rzemieślnik –Mincerz Fordoński, który opowiadał o historycznych monetach. Praca mincerza cieszyła się ogromnym zainteresowaniem. Dzieci i dorośli własnoręcznie wybijali monety z różnych epok.W starej tradycji słowiańskiej możemy spotkać się z wieloma nadzwyczajnymi obrzędami, przesądami lub amuletami, które przynosiły pomyślność, chroniły przed złem. W trakcie warsztatów zielarskich Ludmiła z Fordońskich Czarownic opowiedziała nam jakie zioła chroniły naszych przodków przed złem i czarami, a którymi leczono rany i wszelkie dolegliwości.
Plecionkarstwo to umiejętność wykonywania różnego rodzaju plecionek – przedmiotów wyplatanych z lokalnie dostępnych surowców (m.in. z trawy lub wikliny). Zaliczane jest do jednej z najstarszych form rękodzielnictwa. Jeszcze nie dawno plecionkarstwo w Polsce było rzemiosłem uprawianym przez mieszkańców całych wiosek. Obecnie zawód plecionkarza zaliczany jest do ginących zawodów. Na szczęście wiele osób nadal zajmuje się tym rzemiosłem, dzięki czemu podczas Festiwalu Kultury Słowiańskiej w Czernikowie mogliśmy z bliska przyjrzeć się pięknym wiklinowym koszom Pani Marzeny Przytarskiej.
W trakcie Festiwalu oprócz licznych warsztatów, gier i zabaw odbywały się pokazy i walki wojów. Gościliśmy Drużynę Wojów Sleipnir, Gungnir - grupę wczesnośredniowieczną oraz Drużynę Książęcą "Piastun", znaną także, jako Fundacja "Miłośnicy historii Polski - Piast", którzy doskonale wiedzą jak dzierżyć w jednej dłoni miecz, w drugiej tarczę i z krzykiem na ustach biec w stronę przeciwnika.Walki obyły się bez kontuzji, a przyjazna atmosfera nie pozwalała uśmiechom zejść z naszych twarzy.
Szereg atrakcji i gier dla dzieci zapewniła namrównież Alicja, Jacek, Mieszko i Sambor z Własnoręcznie po naszemu - Kram Lizard. Machiny oblężnicze w mniejszej skali zagwarantowały nam podróż w czasie poprzez zabawę.
Główną atrakcją wydarzenia była inscenizacja oblężenia osady oraz średniowieczny pokaz pirotechniczny. Słońce towarzyszyło ludziom od zawsze pod postacią życiodajnej, ognistej tarczy wiszącej na nieboskłonie. W bliskiej relacji ze słońcem widziano często ogień, który towarzyszył Słowianom w codziennym życiu. Ogień szybko nabrał znaczenia kulturowego w ramach którego szybko został połączony z różnymi bóstwami słowiańskimi.
O zachodzie słońca odbył się zapierający dech w piersiach pokaz ogniowy z wykorzystaniem pyłu bursztynowego w wykonaniu Pana Adama z Stowarzyszenia Wspierania Aktywności Lokalnej "Kuźnia Pruska".
W trakcie wydarzenie odbywały się również liczne prelekcje na temat życia dawnych Słowian: „Mitologia, czyli o wierzeniach i magii u Słowian”, „Świat zamknięty w rzeczach, czyli kultura materialna”, „Świat zamknięty w obyczajach, czyli kultura niematerialna„ oraz „Wojna i waleczność, jako tryb życia”
W trakcie Festiwalu o nasze podniebienia i dobre samopoczucie zadbało Rumiane Jabłko - swojskie specjały. Gdy myślimy o tym, co jedli i pili dawni Słowianie, zazwyczaj przychodzą nam do głowy dwie rzeczy: mięso i piwo. Jednak menu dawnych Słowian było o wiele bardziej urozmaicone. Zboża, warzywa, rośliny dziko żyjące to podstawa pożywienia Słowian i ludzi na całym świecie aż do XX wieku. Słowiańska kuchnia składała się przede wszystkim z kasz, pieczywa oraz zieleniny. Dopiero potem z nabiału i mięsa.
Serdecznie dziękujemy Joannie i Grzegorzowi Kalenik oraz pracownikom i wolontariuszom Fundacji Brama Epok oraz wszystkim grupom, drużynom i stowarzyszeniom za owocną współpracę, twórczy wkład i nieocenione wsparcie przy organizacji Festiwalu. Dziękujemy za towarzystwo, moc atrakcji i świetną zabawę. Dziękujemy również Krzysztofowi Seweryn, Andrzejowi Mielniczuk, Agnieszce Romanowskiej, Grażynie Brzustewicz, Dariuszowi Chrobakowi, Pracownikom Szkoły Podstawowej im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w Czernikowie, Dariuszowi Kamińskiemu, Czernikowskiemu Stowarzyszenie Czyż - Nie, pracownikom Gminnego Zakładu Komunalnego w Czernikowie oraz Wójtowi Gminy Czernikowo Tomaszowi Krasickiemu za wsparcie i pomoc w organizacji wydarzenia.
Festiwal Kultury Słowiańskiej w Czernikowie został zorganizowany w ramach projektu Gminnej Biblioteki Publicznej w Czernikowie „Cztery pory roku w kulturze dawnych Słowian”, dofinansowanego przez Narodowe Centrum Kultury i Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025.
