W związku ze zwiększoną ilością ognisk choroby niebieskiego języka w krajach Europy Zachodniej i zagrożeniem wystąpienia zakażeń zwierząt w Polsce, Powiatowy Lekarz Weterynarii w Toruniu przekazuje podstawowe informacje na temat choroby, oraz działaniach przeciwdziałających jej wystąpieniu w hodowli.
Choroba niebieskiego języka jest wirusową chorobą zakaźną występującą u przeżuwaczy zarówno domowych (bydło, owce kozy) jak i dzikich (samy, jelenie, łosie). Zwierzęta zarażają się poprzez owady kłująco-ssące (muchówki, kuczmany/ oraz poprzez krew lub nasienie.
U bydła przebieg choroby jest łagodny bądź nawet bezobjawowy. Cechuje ją długi okres wylęgania (od zakażenia do wystąpienia objawów chorobowych) tj. 60 - 80 dni. Objawy, jeśli występują, mają postać: gorączki, ślinotoku, zaczerwienienia i obrzęku błony śluzowej jamy ustnej, owrzodzeń w jamie ustnej, zapalenia koronki i tworzywa racic będącego przyczyną kulawizny, ronień i deformacji cieląt.
U owiec przebieg jest zróżnicowany i zwykle cięższy. Objawy to: bardzo wysoka temperatura ciała 41-42°C, spadek kondycji, posmutnienie, depresja i utrata mleczności, obrzęk warg, powiek i małżowin usznych, silne zaczerwienienie błony śluzowej policzków i jamy nosowej, drobne wybroczyny pod śluzówką jamy ustnej i nosowej , owrzodzenie warg, opuszki zębowej oraz w niektórych przypadkach języka, duszność, ślinotok, obfity wypływ z nosa, początkowo surowiczy, następnie śluzowo-ropny i krwawy, wymioty mogące być przyczyną zachłystowego zapalenia płuc, przekrwiony, obrzękły, siny i wystający z jamy ustnej język, biegunka, kał z domieszką krwi, kulawizna jako następstwo zapalenia koronki i tworzywa racic, możliwe zapalenie płuc i zwyrodnienie mięśni, ciężarne samice mogą rodzić martwe lub zdeformowane jagnięta.
Wirus choroby niebieskiego języka szerzy się najintensywniej w okresach dużej aktywności owadów krwiopijnych odpowiedzialnych za jego przenoszenie (w polskich warunkach klimatycznych maj - czerwiec oraz wrzesień - październik).
Brak jest skutecznego leczenia, możliwe jest stosowanie szczepionek.
Na terytorium Polski choroba niebieskiego języka podlega obowiązkowi zwalczania.
Mając świadomość wysokiego ryzyka wystąpienia zakażeń w Polsce należy dołożyć wszelkich starań celem zminimalizowania tego zagrożenia. Dlatego też podmioty zajmujące się handlem w szczególności bydłem oraz ich transportem powinny wykazać się dużą odpowiedzialnością w wykonywaniu działalności.
Hodowcy w celu ochrony zwierząt przed chorobą powinni:
Choroba nie przenosi się na inne gatunki zwierząt gospodarskich i domowych oraz na ludzi, co oznacza, że mięso, mleko, skóry i wełna oraz inne produkty pochodzące od przeżuwaczy nie stanowią zagrożenia dla ludzi.